दाहालको दैलो र जदौ

दाहाल यज्ञनिधि नाम नै यति वजनदार र ओजिलो लाग्दछ मलाई उँहाको स्वर जस्तै , रेडियो नेपालको साहित्य संसार कार्यक्रम का संञ्चालक, एक ख्यातीप्राप्त नाम , नेपाली लोक साहित्यको झर्रा भाषाको विकास तथा प्रर्वदनका लागी उँहाले दिनुभएको योगदान अतुलनीय रहेको छ । मेरो दिवंगत अभिभावकहरुको रगत नाता नरहेपनि भावना र स्नेहको नाताका कारण म पनि उँहा सँग जोडिन पुगेकी हुँ । त्यसो त मेरी आमा र उँहा को श्रीमती वाल्यकालको स्नेही मित्र हुनुहुन्छ जुन मित्रता आजसम्म रहेको छ । दाहाल अंकल मेरो अभिभावक को रुपमा हुनुहुन्थ्यो , आज उँहा हामी सामु नभएपनि उहाँको त्यो दमदार आवाज सधै हाम्रो मन मस्तीष्कमा रहिरहने छ । म आफु पनि नेपाली साहित्यको अनुरागी भएको कारण उहाँ मेरो प्रेरणा को स्रोतको रुपमा हुनुहुन्थ्यो , वि.सं २०५२ साल तिर उँहाकै सहयोग र प्रेरणा को कारण मैले पनि रेडियो नेपालको हातेमालो नामक वालकार्यक्रमको तत्कालिन स्व.वासुदेव मुनाल कार्यक्रम सञ्चालक हुनुहुन्थ्यो , मलाई दाहाल अंकलले उँहासँग परिचय गराएर मेरो आफनो रचना वाचन गर्ने मौका प्रदान गर्नुभएको थियो जुन मेरो जीवनको अवस्मरणीय क्षण थियो । त्यस्तै गरि उँहाले समयसमयमा मलाई जीवन को यात्रामा कसरी अगाडि बढने भनी सल्लाह र हौसला प्रदान गरिरहनु हुन्थ्यो । हाम्रो पारिवारिक सम्बन्ध भन्दा माथीको एउटा बेग्लै बाबु छोरीको सम्मान जनक सम्बन्ध रहेको थियो , हुन त उँहा हक्की , निडर व्यक्तित्व , तर उँहाले आफनो शरिरको रोगका कारण धेरै संर्घष पुर्ण जीवन बाँचेर जानुभयो , तर समाज र नेपाली साहित्यलाई जति योगदान दिनुभयो अब दाहाल अंकल जस्ता व्यक्ति सायदै यस धरती मा विरलै जन्म लिन्छन् होला । उँहा हक्की , निडर स्वभावको सधै बोल्दा नरम स्वरले बोल्ने , तर आफनो जीवन आफनो अडानमा नै बाँँच्नु भयो उँहाले , धेरै लामो समय उँहा मृगौला पिडित भईकन पनि उँहाले आफनो काम कर्तव्यलाई कहिल्यै पन्छाएर बस्नु भएन , एउटा सक्रिय जीवन र नियमको जीवन बाच्ँदै अगाडी बढ्नुभयो , त्यसो त उँहाकी श्रीमती सुधा दाहालले उँहाको सेवा सुसार गर्नमा मा कुनै कसर राख्नु भएन त्यसैले त जीवनको अन्त्य सम्म उँहाले सक्रीय जीवन बाँचीरहनु भयो । उहाँहरु मैले देख्दा धेरै नै मिल्ने चखेवा चखेवीका जोडी जस्तै , अंकलले सधै मायाले बोलाउने नाम लुसी सुधा आन्टी मेरो सानीआमा , सधै धर्ती नै भएर जीवनका आरोह अवरोहलाई पछयाउदै अगाडि बढिरहनु भयो , अंकलको जीवनको आयु लम्बयाउनका निम्ति , आफनो सिउँदाको सिन्दुर पुछिएको दिन पनि उँहाले अरुलाई ढाडस दिइरहेको देख्दा म साहै अचम्म परेको थिए मुटुमा ढुंगा राखेर ,आँसु पिएर दाहाल अंकलको अन्तिम विदाइ गरेको क्षणले म भावविव्हल भएको थिए । सायद यस्ता नारीहरु विरलै भेटन्छ्नि जीवनमा एउटा सहनशिलताको खानी हुनुहन्छ उँहा अर्थात लुसी , दाहाल अंकलको जीवन संगीनी । मेरो जीवनमा आइपरेको कतिपय दुखका क्षणमा पनि दाहाल अंकलले दिएका सल्लाह , सुभmाव सधै मननयोग्य थिए , हामी त्यसो त हरेक वषर््ा दशैं मा दाहालको दैलो अनामनगरमा एक दिन सुधा , मञ्जु ,शोभा बालयकालका घनिष्ठ सखीहरु र यी तीन जना साथीहरुको परिवार सहित घरमा दशैको टिका लाउने खानपान गर्ने गर्थ्यौ ,कहिल्यै वज्रवाराही पिकनिक जानथ्यौ जुन दिनहरु कहिल्यै विर्सन सकिदैनन् । त्यसो त अंकललाई दरबारीया भाषा आइस्योस गइस्योस पटक्कै मन नपर्ने भएकोले मैले अंकललाई सम्बोधन गर्दा यस्ता भाषा बोल्दा उँहाले यो भाषा नबोल्न आग्रह गर्नुहुन्थ्यो । धेरै समय पश्चा्त दाहाल अंकलले रेडियो एच.वि.सीमा पनि सञ्चारकर्मीको रुपमा काम गर्नु भयो २०६० जेठ १३ गते , मैले एच वि सी रेडियोमा प्रसारण हुने जदौ कार्यक्रममा मेरो कविता वाचन गर्र्ने मौका पाए । यसरी मेरा कविताहरुलाई स्थान दिएर आगाडी बढन् उँहा सधै हौसला दिनुहुन्थ्यो । आज उँहा हामी बीच हुनुहुन्न तर पनि उँहा यतै कतै रहेर नानी भनर बोलाए जस्तो याद आइरहन्छ । कति चाडै दिनहरु वित्छन् लेख्ने कुराहरु धेरै छन् मनभरी , जानेहरु त गइनै हाले मोक्ष भए , तर हामीलाई सम्झनाको खातहरु छोडेर गए । अंकल हजुरको दाहालको दैलो र जदौ जीवनभर याद आइरहन्छ । श्रदा सुमन छ हजुरलाई प्रिय दाहाल अंकल , सुन्यमा सुन्यशरी बिलाइ जानुभयो हजुर । अगस्त १०, २०१८ जीवनको दुखदायी दिन जुन दिन आज दुई वर्ष वित्यो मैले मेरो अभिभावक दाहाल अंकललाई गुमाए ,नेपाली साहित्यको धरोहर ढल्यो ।

Females in Print Media

Beena Kharel ,who is associated to the one of the Nepal’s leading newspaper i.e of Kantipur Publications Katmandu Post about one and half years .she gains full support from her parents as she told. Not only Beena is associated in this field, there are lots of new faces seen or arrived to accept the challenges. In the context of female journalism Mrs. Motidevi is a first female editor, who edited “sarba Hiteshi” nepali newspaper from Vanarasi in 1947B.S ,which was the first step in the development in female journalism. Likewise Another intellectual female sadhana Pradhan, who edited a “Mahila” (women) paper in 2008 B.s. Again there was another female Kumari Kamakshya who published papers on laws from high Court on 2015B.s Falgun 7th.In 2039 B.s sashikala edited “swasni manchhe”, and in 2009B.s there was “Prativa” edited. After the involvement of three females in this field there was no any sign seen or any step taken or any creative works done. It was so hard to the real situation and condition of the female journalist and journalism before 2046 B.s. there were fewer females who were actively devoted to this field. There were some papers addressing to females like “prativa”, “ swashni mancche “”nari mukti”,”janabikash” ‘chetana” which has worked like golden pillars in the history of female journalism. After the re-establishment of the democracy there was press freedom, which is now in forward position. There are many females who are involved with their interest on this field but there are very few females who are involved as a professional and in commercial way. Within it professional females are very few in numbers. As a hobby 200 females have joined this field but professional workers are only 50-60 in numbers. Survey of “Ashmita” done in2055B.S shows the data of 12.19% of females who are actively devoted to this field 2054B.S.again another survey of “Ashmita” has done in 2049B.S shows the data of 12.3% of female journalist. Within 5years time there was only 0.16% of female increased in journalism, which is less satisfying. On the 9th grade of Radio Nepal there is only presence of 1 female but in HITS FM 91.2 there are 50% female in programmer producing, anchoring and Telecasting. On the context of Nepal Gita Maiya was the first female to honour PH.D in journalism. There are about 277 female journalist but professionals are very few in number. In Nepal journalist federation there are about 2700 journalist among them only 8% are female. Like wise in Nepal press union there are all together 1200 journalist among them only 5% are female. In Media and Communication ministry department there are about 2700 Newspapers registered in females name. In Nepal there are 1536 newspaper registered within that only 19 female editors are associated to that newspaper according to the articles of Bitu K.C published in “Yubamanch “ in 2057B.S in Falgun name “Patrakarita ma mahila” . Within those 19 in daily newspaper -1, weekly-5, literatuary-5, othermonthly –6 and 2 others paper are available in press council Nepal. There are 56 females in Main Media Association. Like in National news agency (Rss) –2, NTV (Nepal Television) –17,Radio Nepal –21,Gorkhapatra –2,Kantipur –5, Himalaya times –4, space times-4, Nepal samacharpatra –1, Naya sadak-2 altogether 56 females journalist. After the democracy establishment some females who was involved in politics has tried to develop female journalism too. So due to this practice now, there is much increased in the numbers of female journalist in the society. Comparing to the male but also there are still less females in this field. Journalism is field full of responsibilities, risk, challenges not only females are having problem, males are also having problem in this field. But also many females are accepting this profession with lots of challenges and risks which they have to bear in the future .we can gain both name and fame and earnings from this field of mass communication, not only Announcer, now females are associated to technical works, editing, producing of programmer and anchoring also and some has been publisher too. Free alliance journalist, correspondent, photo journalist too. There are many females who are devoting their valuable time, creativeness, and effort in this field. This is the real field where we can show up our talents and efforts. And also there are many females who accepted the risks and challenges of this field and joint themselves with their courage .as there has been increased in no. Of media channels in private sectors females are also joining on it. Also there has been many organizations, associations opened as the training centers journalism related field of media .so by this step many females could join this field and take tranings, with an effort creativeness etc. As there are many training centers of journalism like Media point, Nepal press institute com RMRC (regional media resources center) .for RMRC Ms –Nepal Danida is supporting in financial way as informed by Binay Dhital.also there are many colleges who has introduced this subject as a curriculum in Tribhuvan university, like in Padma Kanya college this subject is introduced in both B.A and I.A level before 10,15 yrs ago. But now new course has been introduced before 3,4 yrs and only this subject is introduced as functional paper in B.A 3rd yr level. Also this subject is taught in Ratna Rajya College and Peoples College too. The most important step was to introduce journalism subject in Padma Kanya College, simply Girls College. This subject has given more chances for females to study and given chance to girls who are interested to be involved in this subject. As being related to this field, a lecturer of journalism in Padma Kanya college Mr.somnath ghimire says about female journalism” females are half part of the world, so this half part of world have to be necessarily involved in this field. Now its seen that females are themselves trying to be part of media. Until and unless females are not involved in0 this field this field can’t be uplifted on the females context.” There are many females who have creation knowledge of surrounding effort Activeness willingness to be in this field but they can’t take part on it or can’t be the part of it due to mainly 2 reasons (1) social and religious construction (2) crisis of economical status. Our country is Hindu religion and one of the under developed country since then, citizens of our country are educated & moreover modern but its our great unfortunate of our fate that concepts of citizens are still the same of 16th century, conservative concept are still hanged on their mind, due to social construction and cultural beliefs of typical Hinduism. Whether we want to be modern and change our conservative concepts but also we can’t due to generation gap, illiterate, culture, conservative concept, social norms and values in front of these hurdles. We can’t accept the modernism, which dimly lies in front of us. As, there are many sectors on which both male and female are equally associated like in medical, teaching working in governmental offices etc but only in the context of journalism there are not much-satisfied no of females are joined. Our society consists of two classes educated and uneducated. There are many hurdles in front of female journalism. The main hurdle or problem is Patriarchy society; society where males are uplifted and females are dominated. In this condition females are always put in the household responsibility .so when they handle household job, they loose their creativeness, effort and willingness to be in this field and kill their career. After there is a gender discrimination in this field, if not then why females are not given chance and support from there family in this field. Here in society there is concept that female should be married and serve their house and rear and care their children. This kind of concept can never develop female’s personality. Until and unless there is gender discrimination and no support from family she can never develop her personality and career and always be backward on the society. In Hindu tradition, females roam outside the home for a night on the work or spend night out sides for reporting and collecting news, survey reports for investigation of articles over the situation or if she has will and she do it so, than there will be rumors pointing towards her pure character in the society. Although there is a slogan of female and male are equal in rights this slogan only depends on theoretical senses. There seem less practical steps taken to prove this slogan. “Pukar Shah “ program assistant of “Sathi” organization says” women should be devoted to their job in this field, every weak point of female should be given chance to make it up, people must be convenient to bring female in their field .we should view on matter or situtation they need. There are less female journalist due to male dominant society, some roles of media has also misused them, which is absolutely awful. Lastly he further says both male and female should be limit on using their rights which they have got.” There are some females who have joined journalism with studies of universities like Subechkshya Bindu Tuladhar who came to join this field while she was studying sociology but now she former senior correspondent of Nepal Samachar Patra Dainik. Like subeckshya, there is Sushan Maskey who came to this field while she was end of university studies. Now she is former editor of female magazine Ashmita that gives voice for female. Many female journalists has escaped from this field and joined NGO due to much facilities or some leave after the marriage. On the context of female journalist Bina Kharel suggest to married female that “there is hard to be devotee for married female, due to inconvenient and irregular hours .so if you want to be in this field, then you don’t come without support of your family. As she suggests to those who are wanting to be in this field. “ Beijing women’s conference has pointed out the main sector for communication or media .so women’s ministry welfare society has brought 4 pointed moral laws on the topics of” gender equality and women empowerment national working plan” they are (1) Gender sensivity on media (2) positive attitude towards females on media (3) females have to be involved in decision making post (4) different option in new media has to be developed. Though there are many seminars held, and many papers presented and many org. has worked on it, but also there is less change on the female involvement. There is no any laws paper made on it. As talking to mana shrestha of city page about female involved in journalism she says” it depends on the society, educative society has helped the females to be in this field, but uneducative society has not given support to females to be in this field.” At last, if we want to develop this field than we should first develop each and every sector and give priority in them as well. There shouldn’t be gender discrimination in division of the work there should be equal in all aspects. Family support should be given in most way. Until and unless there won’t be female developed, and honour by giving chance to show their creativity. There will be less chance of country’s development. So to the parents who has conservative concepts” please throw out your conservative concepts from your mind and let your female or girl do whatever they are willing and wanting to do for their career.” Reecha Sharma Tiwari Sarkari Dhara ,KTM

Poem

अनमोल ती
हाम्रा मिलनको
पलहरु
हृद्यमा सँगलेर
असिम तीम्रो अनुभुति
शयात्रामा
तीमिले कसिलो गरी
समाएका मेरा हातका औंलाहरु
कसैले नसुन्ने गरि
कानमा गरेका
ती सओउती हरु
यात्रा गरदा
कसीलो गरी समाएका
ती सुकोमल हस्तको स्पर्श्


रेस्टुराँको रूफ मा
कफीको चुस्की सगै
अङलोमा बढीयर
एकनस्ले ब्यस्त
सडक नियल्दै
गरेका प्रीतका
कुराहरु
ईमेल इन्तेर्नते हुँदै
सेल फोनमा
रातको अन्तिम प्रखर सम्म
गरेका ति सम्ब द हरु
हृद्यमा ताजाछन्
सुनौलो मिलनको
आसालाई
सँगलेर हृद्यमा
अनन्त सम्म
सधालाई
मेरो स्मृतिमा
तीम्रो आगमनको पार्कहिमा!!!

माया

उ सँग परिचय इन्टरनेटमा भएको थियो । सामान्य साथी थिए सामान्य र्वातालापहरु भ्ौरहन्थ्यो । उ विदेशमा थियो र उनी स्वदेशमा । उनीहरुका भावनाहरु एक अर्कामा पुग्न यहि वेतारकाृे सम्बन्धले सहयोग गरिरहेको थियो ।
कहिले साहित्य अनुरागी बनेर उसले उनकोा कविता पढेको पनि रहेछ तस्वीर हेरेको रहेछ । उनीसँग मित्रता गाँस्यो अनि बीच धेरै भावनाहरु साटिए । उ नेपाल आउन लागेको रहेछ अनलाइनमा नै नम्बर छाडेको उनले भेटिन । नम्बर टिपोट गरिन । भेटने आशा र कौतुहुल्ता छायो मनमा अनि शुरु भए भेटने व्यग्रता आशाका किरणहरु छरिए ।
भेटियो कस्तो कस्तो भावना आयो मनमा एउटा रेष्टुँरामा चियाको चुस्की सँगै शुरु भयो त्यो पहिलो भेट उनको । भेटदाको खुशी र विछोडको मन भारीपन लिएर विदा गरि उनी छुट्टीन उ पनि आफनो बाटो लाग्यो पुन अनलाइन र फोन सम्पर्कमा रहने माजुरीमा । अब सम्बन्धको गति बढयो विस्तारै । भावनाहरु साटिए मनहरु साटिए भेटघाट को शुरुवात् एउटा नँया मान्छे को आगमन उनको मनमा साथी बनेर ।
दिनहरु क््रमश उनको वित्दै गयो यो साथी उनको साथी मात्र थिएन यो सम्बन्ध साथी भन्दा उचाइमा थियो शिरानमा थियो । वहारहरु आए उनको मनमा जीवनमा । दिनहरु खुशीका दिए हरेक पल जीवन बाँचे जस्तो नव यौवन जस्तो प्रेममा सर्मर्पीत गहिरो प्रेम मायाको आशक्ती मनको भाषा मिलन । हरेक पटक भेटदा मनमा पैदा हुने झन्कार । समय वितेको पत्ता नहुने भयो उनीहरुलाई । पलपल जीवको हरेक मोडहरुको ख्याल गर्दै सुख दुख पीडा बाच्दै जीवन निरन्तर उनीहरुको वग्दै गयो एउटा माया गर्ने साथ मायालु हात मायाको मन उफ उनी सम्झन्छीन काहाली लाग्छ कहिलेकाही जीवन देखी । कतै यो समय सम्बन्ध टुटने त होइन भनी हरेक पलपल डरको त्रासको छाँयामा बाँचीरहेकी हुन्थ्ाीन उनी कसैलाई गुमाउन पर्ने सम्भाव्यतामा पलपल मर्दै बाँच्छीन् मायाको आशामा उसको । एउटा आदर सर्मपण साथ कति ठुलो र गहन कुरा रहेछ मायामा बल्ल उनले बुझीन ।
यसरी जीवनका लहरहरु वित्दै गए समयका छालहरु सँग तर आँधी आउन सक्ने डर पनि थियो मायाको समुद्रमा कहिले काँहि आँधी पनि आउने गरेको थाहा थियो उनलाई । हो त्यस्तै भयो उनको मायामा आँधी आयो । तर पनि विच्चलीत भइनन् एउटा प्रेमीका उसको जीवनमा भने अर्को महिलाको र सम्बन्ध पुर्व प्रवेश बारे अनभिज्ञ उनी रहिछन् ।
त्यहि पनि उनीले सम्बन्धलाई सामान्य पारिन । उनको मनले विस्रन सकिनन् न उसले सक्यो । त्यहि पनि त्यो सम्बन्ध अगाडि बढयो । मायालाई कस्ाले रोक्ने र छेक्ने निवार्ध रुपमा उनीहरुले माया गरिरहे अनन्त सम्म । कस्तो माया थियो यो न कुनै लक्ष्य थियो न कुनै अन्त्य र शुरुवात् ।
त्यहि पनि माया गरिरहे एउटा परिधिमा रहेछ अटुट रुपमा ।उसको हरेक खुशी र सुख पीडामा उउटा मलम बनेर आएको थियो उ उनको जीवनमा । कहिले काँहि लाग्दथ्यो उनीहरु तसलिमा नसरिनको आत्मकथा प्रेम र जीवनको पात्र रुद्र र तसलिमा जस्तो प्रेमी थिए हरेक पीडामा साथ दिने । एउटा सागर थियो मायाको उनीहरुको मनमा । भेटघाट माया प्रेम परिवारको बारेमा सबै कुरा उ सँग उनले निर्वाधरुपमा भन्दथी । उनी मनदेखि यो मेरो श्रीमान् नै हो भन्ने सोच्दथीन् । तर व्यवहारमा श्रीमान्लाई गरिने कतिपय व्यवहारहरु वर्जीत थिए उनीहरुका लागी । सिन्दुर र पोते विनाका श्रीमान् श्रीमती थिए उनीहरु । मायाका जोडीहरु मायामा सीमा थियो उनीहरुमा सीमासहित माया गर्दै गए तर पनि ।
सबैलाई सबै थाहा थियो तर थाहा नपाए जस्तो गरिरहेका थिए । उनले पनि साथ दिइन् । दिनहरु वित्दै गयो । एक्कासी उनको जीवनमा परिर्वतनका मोडहरु आए । समयले कोल्टे पार्यो उनीहरु बीच दुरीका दिनहरु आए । उनीहरु टाढा भए यत्तिका समय सम्म्ा सँगै रहेका उनीहरु कसरी टाढा हुने भन्ने मनमा थियो । धेरै जटिल थियो त्यो समय उनीहरु मानसिक रुपले पनि अस्तव्यस्त भएर बाँचेका थिए कँहा कता किन एक्कासी यो निर्णयले उनको मनलाई लखेटयो । त्यहि पनि कसले के गर्न सक्ने र समयको अघि उ गयो एकान्तमा उनलाई छोडेर । अब उनको हालात के होला जो गयो उ नँया ठाउमा रमाउछ तर सँगै वितेका स्थानहरु देख्दा नि मन कहालिन्छ सम्झनाले । उनीले उसको याद कति याद गरर्यो खै तर पनि । क्षण र स्थानले जीवनमा महत्व राख्छ जीवन सँग जोडिन्छ अभ्ाु कसै सँग वितेका पलको त के वयान सम्भ्ाुदा नै मन गह्रौ भएर आयो उनको आँख्ाामा आसु छैन तर पनि मन रोयो आँशु विनाको मनको रुवाई कस्तो होला उनको त्यो उनको मनको आँशुले उसको मन फर्कन सक्दैन भन्ने थाहा थियो ।उनी एक्लोपन तिर गाँजीदै थिइन् ।
सधै रोएर उनी के गर्दथीन् उता उसको व्यवहार माया मा फरकपन आउन थालयो । अब झन् सम्बन्धमा चिसोपना आयो उनले महसुस गरिन तर पनि उ त्यस्तो नसोच्न आग्रह गर्दथ्यो । खै के थियो त्यस्तो जसको कारण उनीह्रु बीच असामान्य बन्यो ।
त्यस्तो माया गर्ने उ आज उनलाई किन फरक भयो सोच्न थालिन हरेक प्रसंगहरु सम्झीन कतै केहि गल्ती थियो कि पत्ता लागेन विना कारण सम्बन्ध चिसो भइरहयो । अब त्यहि चिसोपन टाढा हुनुको अर्को कारण बनेर आइदियो । उनी एक्ली भइन् शुन्य सरी मनभरी त्यस्तै त्यस्तै तर्कना अब केहि सोच्ने शक्ति आएन् ।
वाध्यता र विवशताको शिकार बनेर उनी आफनो जीवनमा संर्षघ गर्दै साथको कामना मनमा हृदयमा तर त्यो सम्भव नै थिएन् । त्यहि पनि उनी त्यति कठोर बन्न सक्दीन थिइन् कि सब क्षण विसे्रर अर्को जीवन रोज्ााै कदापी सक्दीन थिइन् उसले सक्छ तर उनले सकिनन् । जीवनहरु प्ारिर्वतन भए क्षणहरु भावनाहरु मनहरु । कस्तो क्षण उफ् यो जीवनको हो यहि क्षणले जीवनलाई कठोर बनाउँछ गलत या सहि निर्णयमा लान्छ ।
उनीहरु एक आपसमा नितान्त अन्जान बन्न गए । अनि त्यो साथ जीवन विलाएर गए उनीहरुको जीवनमा इतिहासको पाना बनेर ।

कतारमा बहुरुपी भूमिकामा हामी नेपाली

कतारमा भेटीएका धेरै नेपाली भिडहरुमा प्रायः प्राणमात्र जसोतसो धानेजस्ता थोरै तलवमा गार् हो ठुउमा गार् हो काम गर्ने सातो हराएजस्तो केही हराएर खोजेजस्तो नेपाली श्रमिकहरु बढी देखिन्छन् । यिनीहरु शिकारीले लखेट्दा लखेट्दा लखतरान भएर अलमलिएको मृगजस्तो कुनै न कुनै समस्याले आफ्नो टाउको िरंगाइराखेका देखिन्छन् थकित मुद्रामा पराजित नेपालीको अनुहार लिएर ।
यही कतारमा उनै नेपालीहरुमध्ये केही बहुमुखी प्रतिभाका धनीहरु पनि छन् केही बहुरुपी पनि छन् । बहुमुखी र बहुरुपी दुवै किसिमका ती व्यक्तिहरु कतारमा अस्तिवमा रहेका र भएका वर्तमान जिल्लामुखी गाविसमुखी पेसेवर संस्थामुखी समाजमुखी सेवामुखी धर्ममुखी परोपकारमुखी राजनैतिकमुखी साहित्यमुखी प्रवचन र प्रशिक्षणमुखी नाफामुखी बचतमुखीजस्ता अनेक संघसंस्थामा कुनै न कुनै रुपमा आवद्ध भएकाछन् । यसमा आवद्ध हुने अनेक अनुहारहरु भनेका तिनै व्यक्तिका एउटै अनुहारहरु नै हुन् जो अनेक व्यक्तिकोरुपमा कहीकतै बहुरुपी भुमिकामा देखिइरहन्छन् । यिनीहरुको चिनिने नाम भनेको उही नेपालमा सस्तो दिइने उपमा जस्तै समाजसेवी व्यवसायी पत्रकार कलाकार गितकार गजलकार साहित्यकार कवि पार्टी कार्यकर्ता योद्धा अगुवा नेता आदि इत्यादी हुन् । यी बहुरुपी व्यक्तिहरुलाई विभिन्न समाजको विभिन्न कार्यक्रममा त्यहाको माहौल अनुसार उनीहरुको परिचयमा पृथकपृथक नामको पगरी लगाएर सम्बोधन समेत गरिन्छन् । त्यसैले उनीहरु बहुरुपीहरु हुन् भनेको हो । उनीहरु स्वघोषित् बहुरुपीहरु हुन् यद्यपी उनीहरुलाई अझ मलजल हालेर शसक्त बहुरुपीको अभिनेता बनाउने काम भने कतारमा भएका विभिन्न संघसस्थाहरुले गरेकाछन् । वास्तवमा ती बहुरुपी व्यक्तित्वहरुलाई नजिकैबाट पढ्ने हो भने तिनीहरु अनेक गुण भएका व्यक्तिहरुमात्र हुन् ।
संघसंस्थाहरुले अनावश्यक रुपमा माथि चढाएकोले नै अझै उनीहरु स्वघोषित् उपमाको विल्ला भिरेर आफैले म फलानो समाजसेवी व्यवसायी पत्रकार कलाकार गितकार गजलकार साहित्यकार कवि पार्टी कार्यकर्ता योद्धा अगुवा नेता समेत भनेर परिचय आदानप्रदान गर्नै गालिसके ।
मनसा कर्मचा कर्मणाको मुलबाटोलाई आत्मसात् गर्ने केही समाजसेवीहरु अपवादको रुपमा भएपनि यँहाका संघसस्थालाई अलिकति आर्थिक सहयोग या मिठो गफ गरिदिएर आफू उच्च समाजसेवी भएको सम्झने गर्छन् बहुरुपी समाजसेवीहरु । यी समाजसेवीहरुले कुनैपनि कार्यक्रममा आफु प्रमुख अतिथी या अतिथीको रुपमा आमन्त्रित भएको चाहन्छन् त्यहा भएर खोक्रा भाषण प्रवचन दिइएन भने आफ्नो साख कम भएको भान हुन्छ । अरुले जहिलपनि हाइहाइ गरेको चाहन्छन् । उनीहरु कुनैपनि सभामा छुट्टिनु मिल्दैन । आफ्ना भाषणमा नछुटाउने कुरा भनेको मैले यो गरे त्यो गरे त्यहा गरे यहा गरे यति गरे उति गरे भनेर आफ्नै ढोल पिट्ने काम गर्नु नै हो ।
तर तिनै बहुरुपी समाजसेवीहरुलाई व्यक्तिको रुपमा मात्र हेर्ने हो भने उनीहरुमध्ये कतिजना नेपालीहरुलाई कतारमा ल्याउन घुमाउरो बाटोको भीषा कारोवार गरिराखेका हुन्छन् । जहा पायो जस्तो पायो त्यस्तै भीषा निकालेर नेपालीहरुलाई कन्तविजोग पारिराखेको हुन्छन् । आफूले काममा लगाएका कैयों नेपालीहरुलाई आफैले पनि महिनौसम्म तलव नदिएर भिसा नविकरण नगरिदिएर नेपालीहरुलाई भागेर गैरकानुनी बनाउन वाध्य बनाएका पनि छन् । धेरै वर्षसम्म घर नगएर बसेका कतिपय नेपालीहरुलाई घरजाने सल्लाह र सुझाव नदिएर उल्टै अझ प्रोत्साहन गर्दै अलिअलि पैसा दिएर उनीहरुलाई नेपाली समुदायमा डुकु र गुरील्ला भनेर चिनाउने काममा पनि संलग्नछन् भनेर भन्न सकिन्छ कतिपय यिनै बहुरुपी समाजसेवीहरु । यस्तैयस्तै समाजसेवा व्यवसायभित्रको बहुरुपी व्यक्तिहरुबाट सृजित मानवतस्करीको विरोध गर्नेहरु कतारमा भएका संघसस्था र राजनैतिक पार्टीका आवद्ध सस्थाहरु नै हुन तैपनि यिनीहरुको विरोध केवल नाङलो ठटाएर हात्ती तसा्रउने पाराको मात्र हो । बरु तिनै संघसस्थाहरुमा ति मानवतस्कर भनेर इंगित गर्न खोजिएका कतिपय स्वघोषित बहुरुपीहरुको सम्मान गरिने परम्परा छ यहा कतारको नेपाली समुदायमा । नेपाली संघसस्थाहरु पनि अन्धा भएकाछन् र तिनै बहुरुपी समाजबाट आर्थिक अपेक्षा राख्दै सम्बन्धित जिल्लाका संघसस्थाहरुले सम्बन्धित जिल्लाको दलाल मानवतस्करलाई हप्काउन सकेका छैनन् । उल्टै संरक्षण दिएजस्तो गरेर राखेकाछन् । अपवादको रुपमा गुल्मी सेवा समाजले गुल्मीको मानिसलाई ठग्ने गुल्मीतिरकै दलाललाई कारवाही गर्न गुल्मीको जिल्ला प्रशासन कार्यालयसम्म पत्र पठाएको भन्ने जानकारीले अव सायद गुल्मीको नेपाली दाजुभाईहरु गुल्मीकै दलालबाट ठगिदैनन् कि भन्ने आशा गर्न सकिन्छ यो निश्चय पनि अरु जिल्लाका संघसस्थाहरु लागि उदाहरण हो । कतारको सन्दर्भमा नेपालीहरुको समस्या यही दलालीकरण भीषाको समस्या उनीहरुको काम गासवा तलव सुविधा आदि वरपरी घुमिरहेको हुन्छ । यसरी नै अन्य जिल्लाका जिल्लाका संघसस्थाहरुले पनि आफ्नै जिल्लाको बहुरुपीहरुको अनुहार चिनेर आफ्नै जिल्लाको नेपालीलाई दुःख दिने ठग र पिडकलाई सबक सिकाउनु जरुरी भएको छ तर यसको सवालमा संघसस्थाहरुले केही गर्न सकेका छैनन् भन्न सकिन्छ । यदी यसरी जिल्लाबासीहरु तातिने हो भने धेरैजना नेपालीहरु रुनेछैनन् हारगुहारको लागि दुतावासमा जाने नेपालीहरुको संख्या पनि कम हुनेछ । यो कार्यमा किन संघसस्थाहरु पछि परेका होलान् बुझ्न सकिएको छैन ।
कतिपय नेपाली बहुरुपी यस्ता पनिछन् जसले एउटा कविताको छेस्को लेखेर कसैको विचार र विश्लेषणलाई अध्ययन नगरी नबुझी त्यसको अन्धाधुन्ध प्रतिकि्रया विरोध जनाएर सानोतिनो समाचार लेखेर आफूलाई दिग्गज आलोचक समालोचक पत्रकार लेखक साहित्यकार कवि कथाकार कलाकार सम्झदा हुन् । तर ती स्वघोषित कलम चलाउने पारखीहरु भन्ने बहुरुपी लेखक पत्रकारहरुले कतारको नेपाली समुदायभित्र रहेका बहुरुपीहरुको खरावपक्ष शोषण गर्ने ठग्ने र गडयौला प्रवृतिको कहिले विरोध गर्न सकेनन् । यहाँ धेरै मिलन र विछोडका कविता हाइकु कथा निवन्ध लेखिए स्मरण लेखिए गजल लेखिए तर बहुरुपी व्यक्तिहरुका आफ्ना करतुतहरुको विरोध लेखिन सकेन । बरु मैले ज्यादै दुःख पुए भनेर धेरै लेखियो तर तैले मलाई दुःख दिइस् भनेर कहिल्यै लेखिएन । हजुर समाजसेवी व्यवसायी पत्रकार कथाकार बुद्धीजिवी राजनैतिक कार्यकर्ता आदि इत्यादी भनेर व्यक्तिहरुलाई बहुरुपी अलंकारले गर्नसम्म सम्बोधन गरियो लेखियो तर तेरो बहुरुपी अनुहारमा नेपालीलाई दुःख दिने झुक्याउने ठग्ने नेपालीहरुको पसिनाको उचित मुल्य नदिने नेपालीहरुलाई उल्लु बनाउने फटाहापन लुकेको छ भनेर कहिल्यै कलमी माइली औला उठाइएन । अपवादको रुपमा केहीलाई छोडेर यहाका लेखक पत्रकार साहित्यकार कवि कलाकारहरु रहरको लागि कलम चलाएका मात्र हुन् जस्तो लाग्छ ।
यो लेखकलाई पनि सबैले पत्रकार र समाजसेवी भन्ने गर्छन् तर आफैलाई संकोच र ग्लानी हुने गर्छ कतारको नेपाली समुदायको विचमा । आजभन्दा करिव २६ वर्ष पहिल्यै ०४२ सालमा त्रिचन्द्र क्याम्पसबाट त्रिरत्न साहित्यिक मुखपत्रको सम्पादन गर्ने जिम्मेवारी पाएदेखि पत्रकारिताको जिम्मेवारी निर्वाह गर्दै किर्तिपुरमा भाषाविज्ञानको अध्ययन संगसंगै भाषा लिपी र साहित्यको मासिक त्रैमासिक पत्रिकाको सम्पादन गर्दै नेपाली राष्ट्रिय दैनिक साप्ताहिक लगायत एफएम रेडियोमा सम्वाददाता भएर पत्रकारितामा २०२५ वर्षसम्म निष्पक्ष पत्रकारिता गर्दापनि अपजस वाहेक केही नपाएपछि कतारमा आफ्नो कलमले खासै के जादुगरी गर्दाेहोला र भन्ने लागेकोले आत्मग्लानी भएको हो अनि बहुरुपी स्वघोषित् लेखक पत्रकारहरुको विचमा आफूलाई पत्रकार नभन्नु नै ठीक होला जस्तो लाग्छ छातीमा हात राखेर निसंकोच भन्नुपर्दा पत्रकारहरुलाई औलामा मात्र गन्न सकिन्छ कतारमा । यो लेखकलाई त्यो औलाभित्र गनेपनि ठीकै नगने पनि ठीकै छ । कतारमा यो लेखक पत्रकारिताको पेशा लिएर आएकोपनि होइन तर पत्रकारिताको दुईदशकको लामो यात्रामा अन्य पत्रकार सहकर्मीहरुसंग ऐक्यवद्धता जनाउदै समाजलाई सुसुचित गर्नुपर्ने कर्तव्यलाई नभुलौ भनेर लेखकिय धर्मलाई जुझारु राख्न खोजेको मात्र हो । लेखक पत्रकार समाजसेवी व्यवसायी बुद्धिजिवी आदि इत्यादी सम्बोधनले सम्बोधित हुदै संघसस्थाहरुको कार्यक्रममा प्रमुख अतिथी अतिथी भएर बहुरुपी व्यक्तिको विल्ला भिरेर गजक्क पर्ने रहर छैन । सबैको जय होस् ।

Til Bikram Thebe
Qatar

ईराक बाट चिठ्ही आएको छ पुन्टे को ममी लाई!!

प्यारी पुन्टे कि ममी हिमाल जस्तो अटल र सिग्नध माया !!
गनी लेउदा पर्देश को जाउलो खाएको पनि ६ पुगेर ७ बर्ष लागेछ,तिमी सँग बिछोडइएको तिम्रो यो तिम्रो कालु अहिले सम्म कुसल नै छ बस्तुत: जस्का लागि बिपत्ती हरु साह्रै सुलभ छन र परि परि आउछन अर्थात जस्माथि बिपत्ती हरु खनिएका छन तिनिहरु को यस्तै पिडा हुन्छ। हिजै मात्र तिम्रो पत्र पढे पछि उतैतिर बेगिऊ की जस्तो लाग्यो ! यो माया प्रिती भने कुरा पनि कति अचम्म को हुदो रहेछ हगीं ? यो ईराक जस्तो खतरा ठाउमा बाचिएकोछ भने शायद तिम्रो माया ले बाचिएको होला! तिमी देखी टाढा बसेको तिम्रो यो कालु को त बिधी नै बैरी भएको छ र तिमी सम्म पुग्ने सारा बाटा हरु एस्ले थुनुदिएको छ यो जिन्दिगी पनि अब त खोर्सानी र सिर्कनो मध्ये एक रोज्नु लगाएको कैदी जस्तो भए को छ! तेसैले तिमीसँग बसेर, भेटेर भलाकुसारी गर्न येसले पाएको छैन। तरपनी आफ्नै दुब्लोपना, आफ्नै छातीको जलन पिडा अनी आँखा बाट बहिरहने बलिन्द्र आसुँ, मिलनप्रती को उत्सुक्ता र निस्सासिने तातो उक्छबास लाई आत्मसाथ गर्दै तिमी पनि म जस्तै बिरह को आगोमा जलिरहेकी हौली, बर्बर्ती आँखा बाट आसुँ झार्दै हौली अनी कहिले मिलन होला भनी उत्सुक भएकी हौली भन्ने सोचेर मन मनै कल्पेर बसेको छु। अनी यहाँ को खबर हुरु लाई खनि खोस्री साध्ये छैन! कहिले काही हाम्रो रेडीयो ले पनि यहाँको डर् लाग्दो खबर भन्दो हो तेती खेर तिमी मेलापात गएकीहुदी हौ अनी गाउले हुरु ले सुनाउदा होलान तेसैले यहाँको सुरक्षा को बारेमा धेरै कुरा तिमी ले लेखेको रहेछ! हुन पनि हो यहाँ को मुरुभुमी को बालुवा हुरु बंम र बारुद को आगो ले जलेर राता भएका छन् अनी बन्दुक को गोली पड्केको आवाज ले गर्दा कान नै बन्द हुन थालेको छ, बारुद,बंम पड्केको आगो र धुवा को राप ले आँखा को ज्योति पोलिएर तुवालो लागेजस्तो भएको छन! पैसाको लोभ मा परेर आफु लाई भन्दा बढी माया गर्ने मनकी रानि लाई छोडेर आइयो यहाँ बाट भागौ भने सबै नाक हुरु बन्द भएका छन! लाग्छ हामी जस्ता मेहनिती मान्छे ले आफ्नु जन्मभुमी माटोमा मा यसरी रातदिन काम गर्ने हो भने सम्भवत: सुनको खेती उब्जाउन सकिन्छ, हुन पनि हो समय ले आज कहाँ लिएर आएको छ अनी भोली कहाँ लिएर जान्छ समए र परिस्थीती ले जहाँसम्म डोराउछ तेहि सम्म पुग्नु पर्ने रहेछ! पुन्टे की "ममि" तिमी ले ईराक मा अमेरिकन आर्मी ले दिएको सुरक्षा को बापजुद पनि किन दिनहु मान्छे मरिरहन्छन ? भनेर लेखेकी रहेछौ!! बास्तमा सुरक्षा एउटा भ्रम हो येसको जति आयोजना गरे पनि यो असुरछित नै रहन्छ! ढुङगा मात्र ठोस, छ सुरिछित छ अनी धेरै दिन बाँच्न सक्छ! हाम्रो जीवन भनेको फुलेको फुल जस्तै हो हेर त फुले को गुलाब अती कोमल छ र स्पर्स हुन साथ हावाको एक झोका ले पनि उसलाई जमिन मा झार्न सक्छ! फुल येती कोमल हुन्छ कोमल ता नै उस्को आक्रसण हो, जीवन को सौन्दर्य उस्को क्षणभरतामा छ, तेसैले यो देश जति नै खतरा छ तेती नै बस्ने हिम्म्मत जागेर आउछ यहाँ बस्नु को लागि साम्न्यता हामी मुतू अर्थात मर्नु सँग डराउछौ अपरिचित छौ अपरिचित सँग जहीले पनि डर हुदोरहेछ! यो अपरिचिय डर भय बस् (मुर्तु)मर्नुको सम्स्या मा हुने बेहोसीपन हो अधीकान्स ब्यक्ती मर्नेबेलामा बेहोस हुन्छ मुर्तु मा के छ तेसको साक्षात्कार गर्न सक्दैन/ त्यसकारण मुर्तु लाई बोधपुर्बक स्योयम वरण गर्ने लाई सहिद भन्छौ किन उनी हुरु मर्नु देखि डराउदैनन साचो भने हो भने जो मर्नु देखि डराउछ तिनि हुरु कहिले पनि पूर्ण रुपले बाच्न सक्दैनन! सुरक्षा को गहिरो आकान्छा हुने हुरु जीवन को कुनै पनि जोखिम ठाउमा जान सक्दैनन,नत उनीहुरु कुनै भोज,तिर्थ,बर्त,समाहरो,मानै सोतन्त्रपुर्बक जान सक्छन न त एकान्त प्रकृति को रस लिन सक्छन् मान्छे जवानी छ तर जवानी के आएको आभास हुन्छ जान सुरु भैसकेको हुन्छ प्रेम को येत्रो उधगम, आक्र्सक छ किन भने बिबाहा जस्तो यसमा कुनै गेरेन्टि हुदैन तापनि प्रेम लाई आफुमा जिबन्त पाउछौ! बिहे प्रेम भन्दा आक्र्सक लाग्छ तर पनि बिहे ले प्रेम जति पुलक आनन्द दिन सक्दैन पुन्टे की ममी सुरक्षा ले जीवन बाच्ने भए र सस्त्र,अस्त्र,सैन्य र बल ले हुने भए राज दरबार हत्याकान्ड नै हुनेथिएन इन्दिरा गांन्दिको हत्या नै हुनेथिएन जनरल नासिर ले आफ्नै सुरक्षा कर्मीबाट मारिनु पर्ने थिएन तेसैले पुन्टे की ममी मर्ने र बाच्ने मा कुनै औचीत्यो हुदैन! हामी ले भग्वान पर्ति बिस्वास् राखनु पर्छ बिस्वास् र आस्ता बड्दै गएपछी ईच्छा,आकन्क्षा,र अभीलासा हुरु पुरा हुँदै जान्छन संसार यस्तै हो यहाँ सबैलाई सधैं सुखै सुख र सबैलाई सधैं दुखै दु:ख मिलिरहन्न। दु:ख सुख भनेको एउटै पाङ्रा का दुई किनारा झै कैले तल कैले माथि भैरहन्छन । हाम्रा पनि बिछोड र ब्यथा, पिडा का दिन अबस्य बित्नेछन र हामी दुई को मिलन अबस्य हुनेछ तेसै बेला अहिले बिछोड को बेलामा सोचेका र मन मा कल्पेका सारा कुरा लाई हामी सरद रितु को मोहक छटामा मादक चादनि रात मा पुरा गरौला।--अहिले लाई येति नै ......
उही तिम्रो अंगालोभरी को कालु
कृष्ण पोखरेल "बिवस्" मोरङ दुलरी-८

गीत

हिंड्दा हिंड्दै तिमी धेरै थाकेपछी भेट भयो
मैले खुशी अरुसँग साटेपछी भेट भयो

हात थामी हिंडसँगै भनौं आफु अन्तै पुग्ने
एक्लै छोडि निर्दयी झैं बनौं मेरो मन दुख्ने
दोबाटो यो छुट्टीनै पो आँटेपछी भेट भयो
मैले खुशी अरुसँग साटेपछी भेट भयो


तिम्रो पीडा हेर्दा-हेर्दै रोएँछु म थाहा छैन
तिमी अझै दुखी होउ मेरो कुनै चाह छैन
नजिकै छौं किनरा झैं फाटेपछी भेट भयो
मैले खुशी अरुसँग साटेपछी भेट भयो


Dalbir Singh Baraili 'Ghayal'
Abudhabi ,UAE

जीवन डिब्वामा

डिब्वा डिब्वामा थियो जीवन
मैले किस गरिरहने
-यो फोटो
-यो चिी
-यो गिफ्ट
सवै डिब्वामा छन्।


सगँँसगै केहि रहर बाकि छ
-आफनै भावानालाई हुर्किएको हेर्ने
-हेरचाह गर्न सिक्ने एक अर्कालाई
-वलियो रहनेअवलियो बेला।

यो हाइटेकको समयमा
सवैसवै कुरा कृत्रिम बन्न
धेरैबेर लाग्दोरहेनछ।

मलाई रमाउँन धेरैकुरा चाहिएन
-गीतका केहि क्यासेटहरु
-अलिकति वाइन र चिज
-संवेदनसिल केहि कविताहरु
पर्याप्त छन् ।

एउटै वाटो हिड्ने साथीहरु
भने चाहिन्छ।
ती साथीहरुको हल्लासगँ पनी
म रमाउँछु।

डिब्वामा थियो जीवन
केहि छुटेको थिएन
यतिखेरपनि खुसि हुन्छु
डिब्वा छुदाँ नस्टाल्जिक भएर

अचम्म लाग्ने
यो सानो डिब्वामा पनी
कसैको ससाँर अटाउँदोरहेछ ।


० ० ०प्रतिभा बोहरा

तिम्रो नयन

तिम्रो नयन संग
हासो सापटी मागेको
विश्वास गरेन मलाई
तिम्रो नयनले ,भन्छ
तेरो आखामा आशुनै सुहाउछ रे
न अधरमा मुस्कान ,सुहाउछ रे
कस्तो तिम्रो नयन को दृस्टी
मेरो नयन बुझ्न नसक्ने
न पढ्न सक्छ मेरो नयन
न महसुस गर्छ मेरो पीडा
न देख्छ म जलेको
केवल बन्छ रमिते
मेरो दुख को
मेरो आशुको
मेरो जीवन को
लाचारी र विवसता

बिदाइ

तिमी जान्छु भन्छौ
चाडै आउछु भनी बाचा गरेर
म बाटो छेक्न खोज्छु
तर तिम्रो जित हुन्छ
तिमी जान्छौ
बतास सरी
मेरो मन मुटु नै
सुन्यतामा पारेर
म नजाउ भन्छु
तर पनि वाध्यता
म अवाक तिम्रो
बिदाइमा सम्मिलित हुन्छु
अनी
भारी मन लिएर म फर्कन्छु
तिमी सँग पुनर्मिलन हुने आशामा

मलेशियामा नेपाली कामदारहरु अलपत्र

वैदेशिक रोजगारका लागी २६ मेका दिन अघि नेपालबाट मलेशिया उडेका २२ युवकहरु म्ालेशियाको जलान बानटिन क्षेत्रमा अलपत्र परेका छन् । करिब ४ बटा म्यानपावर कम्पनीबाट वैदेशिक रोजगारीका लागी हिडेका उक्त युवकहरु मलेशियाको जलान रोडको बानटिगं भन्ने स्थानमा रहेको Flexitat company मा एक वर्षाको सम्झौता अनुरुप Sadhiskya, Kantipur ,Ideal ,Anjali Manpower company बाट कामका लागी गएको कुरा मलेशियाबाट फोन सम्र्पकमा गंगाराम आर्चायले बताउनु भयो । तर त्यँहा गएपछि उक्त कम्पनीमा नभई अर्को कम्पनीमा लगेपछि उँहाहरु अलपत्रमा परेको आफुहरुलाई जानकारी भएको बताउनु भयो । उँहा लगायत २२ जना नेपालीहरु सोहि कम्पनीमा बसेको तर सो कम्पनीमा खाने वस्ने सुविधा नभएको र एउटै कोठामा कोचिएर वस्नु परेको ज्यादै गर्मी भएको र केहि दिन देखि खान समेत नपाएको र होटलमा खानु पर्ने गुनासो गरेका छन् ।सोहि कम्पनीबाट वाहिर जान नपाउने हुनाले आफुहरुले राजदुतावासमा गई सहयोग लिन नसकेको बताउनु भयो ।
उँहाले बताए अनुसार सो कम्पनी चिनिया भएको र त्यँहा करिब ७०० नेपाली कामदारहरु रहेको तर तिनीहरुको अवस्था भने खराब भएको जानकारी समेत दिनुभयो । सो कम्पनीमा अलपत्र परेका नेपाली गंगा आर्चाय लगायत उँहाको साथीहरुलाई सहयोग गर्नका सम्पर्कका लागी फोन नं ००६०-१६२३९५२७५ गंगा आर्चायलाई सम्र्पक गर्न सक्नु हुनेछ ।
उँहाहरुले पौरखीमा फोन गरि सबैलाई यो समस्याको समाधानका लागी सहयोग एवं पहल गरिदिन अनुरोध गर्नुभएको छ ।
मलेशियामा गंगा राम आचार्य
००६० १६२३९५२७५

Reecha Sharma Tiwari

ब्लु मिमोसा

ब्लु मिमोसा
जस्तो
मधुर सुवास
तिम्रो माया को
तिम्रो जीवन को
ब्लु मिमोसा
र मेरो मायालु
उस्तै उस्तै
रङ्का छन
ब्लु मिमोसा
पारीजात को जीवन
तेसको रङ्हरु
मेरो मायालु को जीवन
तेसैले ब्लु मिमोसा
तिम्रो रङ मा
मेरो माया छ
मेरो जीवन छ
मेरो मायालुको माया छ
मेरो मायालु को जीवन छ
तेसैले त ब्लु मिमोसा
म तिमीलाई
मेरो मायालुलाई
झै माया गर्छु

सहचारी नियुक्त विषयमा आवश्यक न्युनतम आवश्यकता पुरा नगरेको आरोप

सरकारले र्भखर मात्र ६ वटा देशमा श्रम सहचारी नियुक्ती गरकेा छ । यसरी श्रम सहचारी गरिएको देशहरुमा भने दक्षिण कोरिया जापान इजरायल कुवेत ओमान र हङकङ पर्दछन् । यो सँगै करिब १० वटा देशमा श्रम सहचारी नियुक्त भएका छन् ।
सहचारीहरु भएको देशहरुमा दुतावासले र नियोगले त्यँहा रहेका नेपाली कामदारका लागि काम गर्न नभ्याएकोले सहचारी नियुक्त अत्यावश्यक भएकोले नियुक्त गरिएको हो ।
तर पनि यी देशहरुमा नियुक्ती भएका केहि सहचारीहरु के यसै क्षेत्रका विज्ञ वा जानकार व्यक्तिहरु हुन त भन्ने पनि प्रश्न उठेको छ । यसै विषयमा आवश्यक न्युनतम आवश्यकता पुरा नगरेको र जथाभावी नियुक्ती गरिएको आरोप समेत लागेको छ ।

यस कदमले लामो समयदेखि श्रम क्षेत्रमा कार्य गरिररेका कर्मचारीहरुलाई कतै निरुत्साहित त गरेको छैन भन्ने प्रश्न समेत उब्जीएको छ । यसरी सहचारी नियुक्त गर्दा कमसेकम यस विषयमा जानकार व्यक्तिलाई प्रवेश गर्न दिएको खण्डमा पक्कै पनि विदेशमा काम गरिरहेका नेपालीहरुले आफनो समस्या लिएर दतावासमा पुग्दा आवश्यक कदम चाल्न्ा सहयोग गर्ने र उनीहरुको आवाज सुन्ने निकाय दरो भएको खण्डमा समस्या समाधान हुने थियो कि त जसको लागी यस विषय प्रति जानकार रुची भएको र काम छिटो छरितो गर्न सक्ने सहचारी को आवश्यकता पर्ने हुनाले अरु क्षेत्रबाट नियुक्ती गरिएका सहचारीको कार्य दक्षतामा कमी हुन सक्ने सम्भावना रहन्ा जान्छ होला त ?

महिलाहरुका लागि प्रतिबन्ध लगाइएको खाडी मुलुकमा जान वैदेशिक रोजगार विभागको स्वीकृति

महिलाहरुका लागि प्रतिबन्ध लगाइएको खाडी मुलुकमा जान वैदेशिक रोजगार विभागले स्वीकृति दिएको छ । तर हामीले भने वैदेशिक रोजगारमा महिलाहरुलाई संठगीत ठाँउमा बाहेक असंगठित ठाँउमा जान रोक लागाएको सुन्दै आएका छौ ।
त्यसो भएता पनि नेपालको विमानस्थल बाट नै कसरी यी महिलाहरु वैदेशिक रोजगारमा जान लागेका हुन त भन्ने गम्भीर प्रश्न उठेको छ ।
बहराइन जान लागेका बिसमाया तामाङलाई गएको शूक्रबार अध्यागमन विभागले त्रिभूवन विमानस्थलमा रोकेपछि रोजगार विभागको लपारवाही खुलेको हो । उनी विभागको अन्तिम स्वीकृति पाएर घरेलुकामका लागि बहरान जान लागेकी थिइन् ।
अध्यागमनले महिला रोजगारका लागि खाडी क्षेत्र निषेधित छ भन्दै उनलाई विमानस्थलबाटै फिर्ता पठाइदिएको थियो । उनीसँगै राममाया लामाले पनि विभागबाट बहराइन जाने स्वीकृति पाएकी थिइन् । स्रोतअनूसार उपहार हूमन रिसो्रसेजले ल्याएको मागलाई विभागले स्वीकृति दिएको हो ।

सरकारले रोक लगाएको मूलूकमा विभागले अन्तिम स्वीकृति दिएको विषयमा भने विभागका कर्मचारीले व्यवसायीसँगको मिलेमतोका आधारमा यस्तो स्वीकृति दिएको हुनसक्ने देखिन्छ । ।
यो घटनापछि अध्यागमनले खाडी मूलूकमा महिला रोजगारका लागि अन्तिम स्वीकृति दिनू गम्भीर त्रूटी भन्दै गृह र श्रम मन्त्रालयलाई पत्र पठाएको छ । सरकारले सूरक्षा सम्वेदनशीलताका आधारमा महिलालाई घरेलू कामदारका रुपमा खाडी मूलूक पठाउन रोक लगाएको थियो ।

नेपाली महिलाहरु करिब २ लाखको हाराहारीमा खाडी मा घरेलु कामदारका रुपमा काम गरिरहेका छन् । यी सबै महिलाहरु भारतको बाटो हँुदै काम गर्न खाडी छिरेका हुन् । सोझै विमानस्थल प्रयोग गरेर जान नपाउने नियम भएकोले महिलाहरुले वैकल्पीक रुपमा भारतको बाटो प्रयोग गर्दै आएका छन् । यसरी गएका महिलाहरु अनडकुमेन्टेड भएकोले यी महिलाहरुलाई समस्या परेको खण्डमा सहजै रुपमा गएर दुतावासमा भन्न सक्ने स्थिीती भने हुदैन । यसरी कतिपय महिलाहरु शारिरिक तथा मानसिक पीडामा बाँचीरहेका भेटिन्छन् ।
देशको अर्थतन्त्रको भारको समस्या एकातिर यिनै महिलाहरुको मेहेनतको विप्रेषणले समाधान भएको सर्वमान्य छ । तर पनि यो विषयलाई सरकारले गम्भीरताका साथ लिएको भने देखिदैन् । यदि लिँदो हो त सरकारले संयन्त्र बनाएर यो समस्या समाधानको बाटो खोज्दथ्यो कि ?

प्रश्न

यो एक्लोपन

यो निरवता जीवनमा

आखीर कहिले

सम्म किन खुशीहरु

मसँग टाढा टाढा भाग्छन्

किन डराउँछन्

मेरा सपनाहरु

विपना बन्नका लागी ।

आखीर किन

मेरो प्रश्न

मेरो जीवनलाई